تعهد، اقدام و جلسه سه گام ضروری برای احیای برجام
محفل: اظهارنظرها و تحرکات برجامی در حالی طی روزها و ساعتهای گذشته به اوج خود رسیده است که ایران در آستانه کاهش تعهدات هسته ای خود، ˮتعهد، اقدام و جلسهˮ را سه گام طلایی بازگشت کاخ سفید به مسیر دیپلماسی، عقلانیت و آخر رویه های ترامپی دانسته و بر اصل منطقی اقدام در مقابل اقدام تاکید می کند.
به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا؛توییت ها در فضای مجازی، نامه های ردو بدل شده در سازمان ملل، رایزنی های پیدا و پنهان، همگی نشان از شروع مسیر جدیدی در روابط بین المللی جمهوری اسلامی دارد که می تواند به شرط کنارگذاشته شدن زیاده خواهی های کاخ سفید، بار دیگر دیپلماسی را بار دیگر به جایگاه خود در روابط بین الملل بازگرداند. «جو بایدن» و تیم وی ابتدا باید تعهدی قابل آزمون به کنار گذاشتن رویه های ترامپی در سیاست خارجی آمریکا بدهند، در گام دوم ایران تشنه عمل و اقدام را با رفع تحریم ها راضی کند و در گام سوم به دنبال جلساتی در قالب ۱+۵ باشد. جمهوری اسلامی ماه ها قبل از امضای برجام در جلسات مختلفی با آمریکا بر سر میز مذاکره نشست و الان برای نشستن باردیگر، منتظر اقدامی منطبق بر حقوق خود از طرف آمریکاست.
تحرکات برجامی در آستانه اولتیماتوم ایران
در روزهای باقی مانده پنجم اسفند؛ اختتام اولتیماتوم اجرای قانون لغو تحریم ها و توقف اقدامات داوطلبانه ایران، اتحادیه اروپا و آمریکا تحرکات تازه ای آغاز نموده اند که در تحلیلی خوشبینانه می توان آنها را مثبت و در جهت حفظ برجام توصیف کرد. جلسه روز پنجشنبه وزرای امورخارجه فرانسه، انگلیس و آلمان در شهر پاریس، گرچه با تکرار برخی ادعاهای گذشته درباره کارهای هسته ایران و برجام همراه بود، اما توییت «انریک مورا» معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا درباره آمادگی برای برگزاری نشست غیررسمی اعضای برجام و آمریکا و اعلام پذیرش آن از طرف «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، از طرف تحلیل گران به مفهوم آمادگی کاخ سفید برای بازگشت بی قید و شرط به برجام تعبیر شد. پرایس روز پنجشنبه از آمادگی آمریکا برای حضور در نشست گروه ۱+۵ و ایران بمنظور بحث درباره مسیر دیپلماسی برنامه هسته ای سخن گفت و اشاره کرد که ایالات متحده دعوت نماینده اتحادیه اروپا را خواهد پذیرفت.
در ادامه، آمریکا با ارسال نامه ای به شورای امنیت، درخواست فعال سازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم های سازمان ملل مقابل ایران را پس گرفت. درخواشستی که همان زمان هم با بی اعتنایی جامعه جهانی مواجه گردید. «ریچارد میلز» نماینده موقت آمریکا در سازمان ملل، پنجشنبه شب با ارسال نامه ای به رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد خواهان کنار گذاشتن نامه ۳۰ و ۳۱ مرداد و ۳۱ شهریور ماه ۱۳۹۹ آمریکا شد. گام بعدی کاهش محدودیت های دیپلمات های ایرانی در سازمان ملل متحد بود که در کشاکش برجامی بعنوان اقدامی مثبت مورد ارزیابی قرار گرفت. «آدام شیف» رئیس کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان آمریکا در اطلاعیه ای از طرح دولت بایدن برای مذاکرات مجدد با ایران حمایت و اشاره کرد: من از اعلامیه دولت جو بایدن در خصوص اینکه می خواهد تلاش مجدد دیپلماتیک را با همکاری نزدیک با متحدان اروپایی دنبال کند، استقبال می کنم. در همین ارتباط برمبنای اخبار انتشار یافته وزیران خارجه اروپا و آمریکا روز دوشنبه -۴ اسفند - درباره آخرین تحولات بین المللی همچون ایران و برجام گفت و گو خواهند کرد.
اقدامات آمریکا مورد استقبال طرف های برجام (اتحادیه اروپا و روسیه) قرار گرفت. «سرگئی ریابکوف» معاون وزارت خارجه روسیه از آمادگی آمریکا برای حضور را گامی در جهت احیای کامل توافق هسته ای دانست. سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم در واکنش به سیگنال های برجامی کاخ سفید از فرارسیدن زمان دیپلماسی سخن گفت. عصبانیت و هشدارهای نخست وزیر رژیم صهیونیستی هم در واکنش به احیای احتمالی برجام قابل پیش بینی بود و «بنیامین نتانیاهو» مدعی شد: اسرائیل معتقد می باشد بازگشت به توافق هسته ای زمینه دستیابی ایران به زرادخانه هسته ای را فراهم می آورد.
کنفرانس امنیتی مونیخ هم کانون تاکید بر بازگشت به دیپلماسی و تعامل بود اما بعد از سخنان بایدن دراین زمینه، سخنگوی کاخ ادعا نمود آمریکا قصد ندارد گام های پیش دستانه بیشتر و برای رفع تحریم ها قبل از پیوستن به مذاکرات با طرف های اروپایی درباب توافق هسته ای با ایران، بردارد. گرچه در نشست امنیتی مونیخ که شب گذشته به صورت مجازی انجام شد مقاماتی چون آنگلا مرکل و بوریس جانسون از بازگشت به دیپلماسی حمایت کردند اما موضع آنها زمانی برای ایران باارزش خواهد بود که به عمل تبدیل گردد.
واکنش ها در ایران به تحرکات برجامی
تجربه چهاردهه رابطه با ایالات متحده آمریکا، باعث شده است که جمهوری اسلامی با حزم و احتیاط درباره هرگونه اظهار نظر یا اقدام کاخ سفید و اروپا موضع بگیرد. درباره بحث خاص برجام هم ایران باتوجه به شدت زیاده خواهی های رئیس جمهوری پیشین آمریکا و لطمه های سنگین تحمیل شده آن بر مردم ایران، جز با اقدامی ملموس در حوزه تحریم ها به هیچ وعده دیگری راضی نخواهد شد. به همین دلیل است که ایران به این اقدامات واکنش محتاط آمیزی نشان داده و آنرا نمادین دانسته و در عین حال از هرگونه حرکتی برای احیای برجام استقبال کرده است. دو توییت «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه به فاصله دوازده ساعت هم حکایت از افزایش تحرکات برجامی داشت و هم موضع ایران را درباره هرگونه اقدام در رابطه با توافق هسته ای روشن کرد.
در توییت نخست محمدجواد ظریف در پاسخ به بیانیه تروییکای اروپا از آنها خواست سفسطه را کنار گذاشته و به تعهدات خود برای اختتام دادن به میراث تروریسم اقتصادی ترامپ مقابل ایران تلاش کنند. در توییت دوم ظریف هم موضوع بازگشت به تعهدات از طرف طرف های برجامی خصوصاً آمریکا مورد تاکید قرار گرفت و رئیس دستگاه دیپلماسی نوشت: «در انطباق با قطعنامه ۲۲۳۱: ایالات متحده باید بدون قید و شرط و به صورت موثر تمام تحریم های اعمال، بازاعمال یا تغییر برچسب داده شده توسط ترامپ را لغو کند. سپس ما نیز تمام تدابیر جبرانی خودرا بلافاصله به حالت قبل بازمی گردانیم. ساده است: تعهد-اقدام-جلسه.»
«سعید خطیب زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه هم در توییتی تصریح کرد به سبب خروج آمریکا از برجام، ۱+۵ وجود ندارد و برای احیای آن این ترتیب کلیدی است: تعهد_اقدام_جلسه. «حسام الدین آشنا» مشاور رئیس جمهوری هم در توییتی از اختتام سیاست فشار حداکثری سخن گفت و اشاره کرد: «ایران زخم خورد و ایستاد، ترامپ شکست و افتاد. بایدن باید تصمیم بگیرد که آیا به راه ترامپ برود یا حقوق برجامی ایران را به رسمیت بشناسد و تحریم های غیر انسانی را برگشت ناپذیر کند.»
«عباس عبدی» تحلیلگر سیاسی اقدامات آمریکا را اعلام رسمی تغییر سیاست کاخ سفید در باره برجام دانست. «محسن عبداللهی» حقوقدان هم نامه آمریکا به شورای امنیت برای استرداد اسنپ بک را به زمانی برای زمان رقص دیپلماتیک توصیف کرد و هشدار داد ایران باید مراقب اجماع چندجانبه مقابل خود باشد. «علی مطهری» نماینده سابق مجلس بمنظور احیای برجام بازگشت گام به گام طرفین به تعهدات را پیشنهاد کرد و «علی خضریان» نماینده مجلس عقب نشینی آمریکا از ادعاهای خودرا دستاورد انسجام مجلس و دولت در تصویب و اجرای قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها برمبنای اصل اقدام متقابل دانست.
پیش از این هم حجت الاسلام «حسن روحانی» رئیس جمهوری تصریح کرده بود: «آمریکایی ها یک قدم بردارند ما هم یک قدم برمی داریم. تدریج می خواهند اهلا و سهلا، مجموعه می خواهند اهلا و سهلا، نمی خواهند باز هم اهلا و سهلا، دعوا که نداریم. تکلیف روشن است.» رهبر معظم انقلاب هم در تازه ترین بیانات خود تاکید کردند: «ما حرف و وعده خوب، زیاد شنیده ایم که در عمل، نقض و ضد آن عمل شده است. حرف فایده ندارد، وعده فایده ندارد، این دفعه فقط عمل. اگر از جانب مقابل عمل ببینیم، ما هم عمل خواهیم کرد.»
نفسی تازه برای دیپلماسی؟
راه بازگشت به برجام از طرف جمهوری اسلامی به وضوح و روشن ترین شکل ممکن به آمریکا نشان داده شده است. راهی که با تعهد کاخ سفید به پایبندی بر تعهدات و کاستن از زیاده خواهی ها شروع خواهد شد. در گام بعدی کاخ سفید باید در عمل و نه فقط حرف تحریم های فلج کننده مقابل ایران را برداشته و موانع صادرات و واردات خصوصاً در حوزه نفتی را از میان بردارد. واقعیتی که در هریک از اظهارات مقامات مورد تاکید قرار دارد این است که ایرانی که به مدت سه سال تحت شدیدترین تحریم ها باوجود پایبندی به تعهدات، قرار داشت؛ جز اقدامی قابل آزمون در رفع تحریم ها با هیچ موضوع دیگری قانع نخواهد شد. مسیر تازه ای که کاخ سفید دستکم تا حالا در پیش گرفته است می تواند هوای مسموم تحریم و تهدید در جهان را تغییر داده و فرصتی برای تنفس دیپلماسی فراهم آورد اما اگر گام های مورد نظر ایران در این راه که منطقی و قانونی است؛ برداشته نشود؛ این حق برای جمهوری اسلامی محفوظ باقی خواهد ماند که به دنبال پاسخی متناسب با زیاده خواهی های آمریکا باشد.
منبع: محفل
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب