آیا بازی کامپیوتری خشن، می تواند عامل خشونت باشد؟
به گزارش محفل، بازیهای کامپیوتری خشن نمی توانند عامل اصلی خشونت نوجوانان باشند، بلکه صرفا ممکنست به عنوان یک عامل خطر جزئی در کنار سایر عوامل عمل کنند و تمرکز بیش از اندازه بر آن ما را از ریشه غافل می کند.
به گزارش محفل به نقل از مهر، بحث پیرامون نقش بازیهای کامپیوتری و ویدئویی خشونت آمیز در افزایش خشونت رفتاری و بزهکاری کودکان و نوجوانان، یک مساله چندوجهی و پیچیده است که نیازمند درکی فراتر از یک رابطه ساده علت و معلولی است. این بازیها به سبب خصوصیت های منحصربه فرد تعاملی، گرافیک پیشرفته و مکانیک های جذاب، بخش عمده ای از زمان این قشر را به خود اختصاص داده اند و نگرانی های جدی را مطرح کرده اند. درک این پدیده مستلزم تفکیک دقیق نتایج پژوهشی و شناسایی مکانیسم های تأثیرگذاری و عوامل تعدیل کننده محیطی است.
مکانیسم های تأثیرگذاری بر پرخاشگری و تمایز با خشونت مجرمانه
اثرات بازیهای ویدئویی خشن بر رفتار، از راه مکانیسم های شناختی، هیجانی و اجتماعی عمل می کند. تحلیل دقیق علمی نشان میدهد که این بازیها تأثیر قوی تری بر پرخاشگری (شامل افکار و رفتارهای تهاجمی کوچک) دارند تا اعمال خشونت آمیز شدید و بزهکارانه. شواهد علمی قابل توجهی، ارتباط مثبتی بین قرارگیری مکرر در معرض آن و افزایش پرخاشگری را تأیید می کنند.
این تأثیر از راه چندین کانال اعمال می شود. اول، یادگیری اجتماعی و تقویتی؛ بازیکنان با تکرار اعمال تهاجمی برای رسیدن به هدف و دریافت پاداش (امتیاز)، این رفتارها را بعنوان یک الگوی حل مساله یاد می گیرند و تقویت می کنند. دوم، حساسیت زدایی هیجانی؛ مواجهه مکرر با صحنه های گرافیکی خشونت آمیز، حساسیت فیزیولوژیکی و هیجانی فرد را نسبت به خشونت واقعی کاهش داده و بازدارندگی اخلاقی در مقابل پرخاشگری را تضعیف می کند. سوم، افزایش طرح واره های شناختی پرخاشگرانه؛ تکرار خشونت در بازی ها، طرح واره های ذهنی خصمانه را فعال و تقویت می کند، که موجب می شود فرد موقعیت های مبهم اجتماعی را با خصومت بیشتری تفسیر کند و احتمال واکنش پرخاشگرانه افزایش یابد. بالاخره، با صرف زمان زیاد، این بازیها می توانند به قیمت کاهش زمان تعاملات خانوادگی و اجتماعی، به کاهش همدلی و توانایی درک احساسات دیگران منجر شوند.
در مقابل، محققان تاکید دارند که با وجود ارتباط با پرخاشگری، هیچ مدرک محکم و انکارناپذیری بر اساس وجود یک رابطه علی مستقیم، قوی یا قاطع بین انجام بازیهای ویدئویی خشن و اقدامات خشونت آمیز جدی و بزهکارانه (مانند جنایت یا تیراندازی های دسته جمعی) در دنیای واقعی وجود ندارد.
خشونت شدید و بزهکاری، پدیده هایی چندعاملی هستند که به طور عمده توسط مجموعه ای از عوامل خطر زمینه ای مانند سابقه خانوادگی خشونت، اختلالات سلامت روان، فقر، محیط نامناسب اجتماعی و طرد شدگی از جانب همسالان شکل می گیرند. در این بستر، بازیهای ویدئویی خشن نمی توانند عامل اصلی باشند، بلکه صرفا امکان دارد بعنوان یک عامل خطر جزئی در کنار سایر عوامل عمل کنند و تمرکز بیش از اندازه بر آنها می تواند موجب انحراف توجه از عوامل ریشه ای مهم تر شود.
راهکارهای عینی و مدیریت فعال والدین برای کاهش اثرات منفی
با درنظر گرفتن اینکه بازیهای خشن یک عامل خطر هستند، نه یک عامل تعیین کننده مطلق، مدیریت فعال و آگاهانه والدین نقش حیاتی در پایین آوردن تأثیرات منفی و ارتقا اثرات مثبت ایفا می کند. این مدیریت شامل مجموعه ای از راهکارهای عینی و عملی است که به والدین اجازه می دهد کنترل مؤثری بر این پدیده داشته باشند:
اولین گام، تعیین محدودیت زمانی مشخص و استانداردسازی است. والدین باید یک برنامه زمانی مشخص و ثابت برای بازیهای ویدئویی (به طور مثال، روزانه ۱ تا ۲ ساعت) تنظیم کنند. این امر از افراط و جایگزینی بازی با کارهای حیاتی دیگر مانند مطالعه، ورزش یا تعامل اجتماعی جلوگیری می کند. گام دوم، انتخاب هوشمندانه محتوا و آگاهی از رده بندی سنی است. والدین باید با سیستم های رده بندی محتوای بازیها آشنا باشند و قاطعانه اجازه بازی کردن عناوین دارای رتبه سنی نامناسب را برای فرزندان زیر سن قانونی ندهند. باید بازی هایی انتخاب شوند که عناصر آموزشی، خلاقیت یا همکاری را ترویج می دهند.
گام سوم، ترویج بازیهای مشارکتی و فکری و جایگزینی مثبت است. بازیهای ویدئویی فکری، معمایی، یا آن هایی که بر همکاری تمرکز دارند، جایگزین های مناسبی هستند. همچنین، تشویق فعالانه نوجوانان به کارهای اجتماعی، هنری و ورزشی در دنیای واقعی، زمان در دسترس برای بازیهای خشن را محدود می کند و مهارت های اجتماعی آنها را تقویت می نماید.
گام چهارم، گفتگوی فعال و واسطه گری رسانه ای است. والدین باید بعد از بازی، در مورد محتوای آن با فرزند صحبت کرده و با پرسیدن پرسشهایی مانند (شخصیت های بازی چگونه می توانستند مشکلشان را بدون خشونت حل کنند؟)، به نوجوان کمک کنند تا تمایز حقیقت و تخیل را درک کرده و رفتارهای درون بازی را به دنیای واقعی تعمیم ندهد. این گفت و گو به تفسیر صحیح محتوا و کاهش اثرات منفی کمک شایانی می کند. بالاخره، تمرکز بر الگوهای رفتاری مثبت در خانه ضرورت دارد. با عنایت به این که خشونت خانوادگی و الگوهای پرخاشگرانه والدین تأثیر به مراتب قوی تری از بازیها دارند، والدین باید خودشان الگویی برای مدیریت خشم و حل مسالمت آمیز اختلافات باشند تا محیط خانه یک عامل محافظتی در مقابل الگوهای تهاجمی باشد. بازیهای ویدئویی خشن در خلأ عمل نمی کنند؛ تأثیر آنها بر پرخاشگری وابسته به محیطی است که در آن مصرف می شوند و مدیریت آگاهانه والدین می تواند این عامل خطر را به یک تجربه کنترل شده تبدیل کند.
هنرش نیز بگو...
بازی های کامپیوتری، که امروزه به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان تبدیل گشته اند، اغلب با برچسب هایی چون اعتیاد یا خشونت شناخته می شوند. در عین حال، شواهد علمی گسترده نشان میدهد که استفاده متعادل و هوشمندانه از این بازی ها، بخصوص انواع آموزشی، راهبردی و معمایی، نه تنها مضر نمی باشد، بلکه می تواند فواید چشم گیر و ماندگاری را برای توسعه شناختی، هیجانی، اجتماعی و حتی حرفه ای فرد بهمراه داشته باشد. در حقیقت، بازیها دیگر صرفا یک سرگرمی نیستند، بلکه به ابزاری قدرتمند برای یادگیری، پرورش مهارت ها و بهبود عملکردهای مغزی تبدیل گشته اند که در صورت مدیریت صحیح، می توانند تأثیرات مثبت شگرفی داشته باشند.
یکی از برجسته ترین مزایای بازیهای کامپیوتری، تقویت عملکردها و مهارت های شناختی است. بازیهای راهبردی و پازلی، فرد را وادار می کنند تا برای موفقیت، به سرعت موقعیت ها را تحلیل کرده، برنامه ریزی های پیچیده انجام دهد و تصمیمات منطقی بگیرد. این محیط های چالش برانگیز، مهارت حل مساله و تفکر انتقادی را بشکل قابل توجهی بهبود می بخشند.
مغز بازیکن دائماً درحال پردازش اطلاعات بصری، صوتی و متنی است و باید به سرعت به محرک های متغیر محیط پاسخ دهد. بنابراین، سرعت پردازش اطلاعات مغز افزایش می یابد؛ به صورتی که مطالعات نشان داده اند بازیکنان بازیهای اکشن می توانند سریع تر و با این وجود دقیق تر از افراد عادی تصمیم گیری کنند. این افزایش سرعت و دقت، نه تنها در محیط بازی، بلکه در موقعیت های زندگی واقعی مانند رانندگی یا انجام امور تحصیلی نیز نمود پیدا می کند. همچنین، خیلی از بازی ها، با نیازمند بودن به پیگیری چندین هدف، به خاطر سپردن قوانین، و مدیریت منابع محدود، به تقویت حافظه کوتاه مدت و بلند مدت و همینطور افزایش دامنه توجه و تمرکز کمک می کنند.
در کنار فواید شناختی، بازیهای کامپیوتری مزایای قابل توجهی در توسعه مهارت های حرکتی و ادراکی دارند. بازی هایی که نیاز به هماهنگی سریع و دقیق بین کنترلر یا ماوس با صفحه نمایش دارند، موجب افزایش هماهنگی بین چشم و دست می شوند. این مهارت در کارهای حرفه ای خاص، مانند جراحی های لاپاراسکوپی یا هدایت رباتیک، خیلی حیاتی می باشد، به حدی که برخی متخصصان جراحی از بازیهای ویدئویی برای تمرین و بهبود دقت خود استفاده می نمایند. علاوه بر این، بازیهای سه بعدی بطور دقیق تر، مهارت های فضایی و تجسم سه بعدی را تقویت می کنند که برای رشته هایی مانند مهندسی، معماری و طراحی ضرورت دارد.
از منظر هیجانی و اجتماعی، بازیهای کامپیوتری، بخصوص انواع چندنفره آنلاین، مزایای انکارناپذیری دارند. بازیهای چندنفره آنلاین فضایی برای تقویت روحیه همکاری و کار تیمی فراهم می کنند. بازیکنان برای دستیافتن به اهداف بزرگ تر بازی، باید ارتباط مؤثری برقرار کرده، نقش های مختلف را قبول کنند و به شکل جمعی برنامه ریزی و استراتژی ریزی کنند. این تعاملات بخصوص برای نوجوانانی که در برقراری ارتباط در دنیای واقعی گرفتار مشکل هستند، می تواند مهارت های اجتماعی را تقویت کرده و شبکه های دوستی جدیدی ایجاد نماید. همچنین، بازیها می توانند یک ساز و کار کنترل استرس و بهبود خلق و خو باشند. شکست های مکرر در بازی ها، به بازیکن می آموزد که چه طور با ناکامی ها کنار بیاید، پشتکار داشته باشد و روحیه مقاومتش را در مقابل مشکلات افزایش دهد. براستی، بازیها فرصتی امن را فراهم می کنند تا فرد بتواند خشم و ناامیدی خویش را در یک محیط کنترل شده و بدون لطمه به دیگران، تخلیه کند.
در نهایت، بازیهای کامپیوتری یک بستر آموزشی جذاب برای آشنایی با مفاهیم علمی، تاریخی، فرهنگی و مهارت های فنی به شمار می روند. خیلی از بازیهای آموزشی، مفاهیم پیچیده ای چون برنامه نویسی، حل معادلات ریاضی، مدیریت منابع اقتصادی و حتی زبان های خارجی را در قالبی سرگرم کننده و تعاملی آموزش می دهند. در عصر فناوری، انجام بازیهای کامپیوتری، کودکان و نوجوانان را به صورت ضمنی با کامپیوتر و فناوری اطلاعات آشنا می کند و مهارت های موردنیاز برای کار با دستگاهها و نرم افزارها را به آنها می آموزد. اعتدال در استفاده از این ابزار قدرتمند کلید بهره مندی از تمام این مزایای شناختی و مهارتی است؛ زمانیکه بازی در حد یک فعالیت برنامه ریزی شده و محدود باقی بماند، به جای آنکه جایگزین روابط اجتماعی و مسئولیت های زندگی شود.
منبع: محفل
این مطلب محفل را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب