درس های قرآن برای زندگی، ۱۷؛حجت الاسلام والمسلمین علم الهدی:
از نگاه قرآن تقوا عالی ترین عطیه آفریدگار به انسان است
محفل: به گزارش محفل، حجت الاسلام المسلمین علم الهدی اظهار داشت: از نگاه قرآن تقوا عالی ترین عطیه ای است که خداوند متعال به انسان ها عنایت می کند به شرط این که خود انسان ها هم آن ظرفیت لازم را داشته باشند.
به گزارش محفل به نقل از مهر، حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمدباقر علم الهدی بمناسبت ماه مبارک رمضان در تفسیر آیه ۱۳ سوره حجرات اظهار داشت: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَیٰ وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ» یعنی «ای مردم، ما همه شما را نخست از مرد و زنی آفریدیم و آن گاه شعبه های بسیار و فرق مختلف گردانیدیم تا یکدیگر را بشناسید، همانا بزرگوار و با افتخارترین شما نزد خدا با تقواترین شمایند، همانا خدا کاملا دانا و آگاه است».
وی با اعلان اینکه در تفسیر این آیه چند نکته وجود دارد، اظهار داشت: در آیات گذشته روی سخن به سمت مؤمنان بود که با تعبیر «یا ایها الذین آمنوا» مطرح می شد؛ اما باید همواره جامعه مؤمنین هم صدمه شناسی شود؛ چون که اگر جامعه مؤمن صدمه شناسی نشود می تواند گرفتار فروپاشی شود.
حجت الاسلام والمسلمین علم الهدی اضافه کرد: آن چیزی که عموماً در جامعه انسانی و خصوصاً در جامعه ایمانی مهم بوده اینست که انسان ها گرفتار خودمحوری، غرور، تکبر خاص زندگی اجتماعی نشوند. قرآن کریم به همه انسان ها همچون مؤمنان تلنگر می زند آنجایی که می فرماید «ای مردم ما شما را از یک مرد و زن خلق کردیم»، که منظور حضرت آدم (ع) و حضرت حوا (س) است بنابراین چون ریشه همه ما به یک جا برمی گردد مفهوم ندارد که ما از نظر نسب، قبیله، رنگ پوست و سایر امتیازات بر یکدیگر افتخار نماییم.
تولیت حوزه علمیه قاسم بن الحسن افزود: در این آیه می فرماید اگر خداوند متعال برای هر قبیله و طایفه ای خصوصیت هایی قرار داده برای حفظ نظم و زندگی اجتماعی است؛ چون که این تفاوت ها سبب شناسایی ملت ها بر اقوام مختلف می شود و اگر شناسایی افراد انجام نشود اساسا آن نظم و انتظام لازم در جامعه اسلامی حکم فرما نمی شود و همواره یک هرج و مرج عظیمی در سرتاسر جامعه انسانی ایجاد می شود.
این کارشناس دینی بیان نمود: قرآن کریم بزرگترین عنصر که سبب مباهات و مفاخره میان ملت ها است را تقوا معرفی کرده است و بیشترین عاملی که سبب تشدد و گسست اجتماعی می شود را مباهات کردن به عناصر عصر جاهلی یعنی نسب، قبیله و رنگ پوست دانسته است. قرآن بر روی این موارد خط بطلان می کشد. قرآن کریم اصالت را به نژاد، زبان، رنگ پوست و حتی تاریخ تولد انسان ها نداده است بلکه اصالت را به تقوا و خداترسی داده است و فرموده است اگر می خواهید به خداوند و آفریدگار عالم نزدیک بشوید تنها کانال رسیدن به تقرب آفریدگار عالم تقوا است.
وی با اعلان اینکه تقوا یک خصوصیت باطنی است، ابراز کرد: تقوا یعنی این که مردم خدا را فریب ندهند. رفتارهای نفسانی و گناه های خویش را به حساب خدا ننویسند و فرافکنی نکنند. خیلی از مردم گناهانی را مرتکب می شوند و به خود مجوز گناه می دهند بعنوان مثال وقتی می گویند ما از دیوار مردم بالا نرفتیم، ۴۰۰۰ هزار میلیارد اختلاس نکردیم، بگذار گناه ما همین باشد که لب به نجاست می زنیم یا مقداری از موی سر دختر یا همسر ما بیرون باشد، یا می گویند ما که نرفتیم بانک را تخلیه بکنیم یا اختلاس نماییم یا زمین خواری های خاص و ویژه خواری در جامعه انجام ندادیم بگذار گناه ما همین قدر باشد که مقداری نسبت به حقوق جامعه تعدی نماییم. بعضی از پول ها را با بعضی از سندسازی ها از بیت المال خارج کرده و به نفع خود تصاحب می کنند این موارد دور زدن خدا و احکام خداوند است. این که قرآن کریم می فرماید اصالت در زمینه و قلمرو تقوا و پرهیزکاری از خداوند معنا می شود یعنی ما خدا را دور نزنیم و به خود مجوز گناه ندهیم؛ بنابراین قرآن در این آیه ارزش های راستین انسانی را به انسان ها توجه می دهد و آنها را نسبت به ارزش های کاذب و دروغین اخطار می دهد.
حجت الاسلام والمسلمین علم الهدی با اعلان اینکه پیوستن به ارزش ها از نظر فطری مطلوب انسان ها است، اظهار داشت: همه دوست دارند آن ارزش های اصیل را دارا باشند، قرآن کریم به ما نشاط می دهد که اصالت در ارزش به زبان، قوم و قبیله و نژاد و رنگ پوست نیست بلکه به پرهیزکاری و تقوا است؛ بنابراین افرادی که ارزش واقعی خویش را در انتصاب به برخی قبایل معروف می بینند یا فکر می کنند ارزش آنها در اینست که اهل فلان شهر باشند و دیگرانی که اهل فلان شهر نباشند آنها دارای ارزش نیستند، این گونه انسان ها خویش را در این دنیا معطل کرده اند، چون که گفت «گیرم پدر تو بود فاضل از فضل پدر تو را چه حاصل»؛ قرآن می خواهد ما را از برخی ارزش های مادی زودگذر عبور داده و به برخی ارزش های واقعی انسانی منتقل کند.
این کارشناس دینی با تأکید بر این که از نگاه قرآن تقوا عالی ترین عطیه ای است که خداوند متعال به انسان ها عنایت می کند به شرط این که خود انسان ها هم آن ظرفیت لازم را داشته باشند، اظهار داشت: قوم و قبیله، رنگ و، نژاد مال و ثروت و جایگاه اجتماعی هیچکدام ارزش نیست؛ بلکه ارزش آن است که انسان بتواند در مقابل گناه مقاومت کند. بعنوان مثال بعد از فتح مکه پیامبر اکرم (ص) دستور دادند یک نفر اذان بگوید؛ نخستین اذان بعد از فتح مکه در کنار کعبه بود. بلال یک غلام سیاه چهره است که زبان او می گرفت، او آمد اذان گفت، اینجا یک نفر به نام عتاب بن عسیب از مشرکانی بود که توسط پیامبر اکرم (ص) آزاد شده بود، تا صدای اذان بلال را شنید کنار پیامبر آمد بگونه ای که پیامبر بشنود گفت شکر که پدر من درگذشت که چنین روزی ندید که یک غلام سیاه چهره برای نخستین بار در کنار کعبه نام خدا را این چنین بر زبان بیاورد. همینطور شخص دیگری به نام حارث بن هشام آمد کنار حضرت رسول (ص) آمد و با تعبیر زشتی در رابطه با بلال گفت غیر از این کلاغ سیاه دیگر کسی نبود که اذان بگوید. او به بلال توهین کرد. در این زمان آیه ۱۳ سوره حجرات نازل شد که «یا ایها الناس انا خلقناکم....» خداوند به مردم گفت شما از یک پدر مادر هستید و همه از یک جا نشئات گرفتید و ریشه همه شما از حضرت آدم بوده است هیچ تفاوتی بین انسان ها وجود ندارد مگر به تقوا؛ در روایت دیگری پیامبر (ص) برای مردم خطبه خواندند و فرمودند ای مردم خداوند از شما ننگ جاهلیت و تفاخر کردن به پدران، آبا و اجداد برداشت، سپس فرمودند مردم دو گروه هستند یا آدم های با تقوا و نیکوکار یا انسان های بدکار شقاوتمند و پست نزد خداوند هستند. همینطور فرمودند؛ همه مردم فرزندان حضرت آدم هستند خداوند متعال آدم را از خاک خلق کرد همانگونه که قرآن می فرماید ای مردم ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را از تیره ها و قبایل مختلف قرار دادیم که شناخته شوید گرامی ترین شما نزد خداوند با تقواترین شما است.
وی در انتها اشاره کرد: در بیان دیگری پیامبر اکرم (ص) فرمودند؛ «ای مردم بدانید که خدای شما و پدر شما یکی است. آگاه باشید که عرب بر غیر عرب، غیرعرب بر عرب، سیاهپوست بر سرخ پوست یا سفید پوست بر سیاهپوست هیچ فضیلت و شرافتی ندارند مگر این که شخص تقوا داشته باشد». رسول الله (ص) فرمودند این سخن مرا به همه مردم بگویید که «ادبیات و ملاک دین این ظواهر نیست بلکه آموزه های دین بر مبنای تقوا، خداترسی و فضائل اخلاقی بین مردم تقسیم می شود، هر کس پرهیزکارتر باشد در پیشگاه خداوند عزیزتر است». امید که خداوند متعال به همه ما عنایت کند که از این دام های عصبیت و جاهلیت که گاهی در پیش پای مردم پهن می شود رها شده و نجات یابیم و بتوانیم تقوا را در زندگانی و عملکردهای خود به بهترین شکل نشان بدهیم.
منبع: محفل
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب