چرا تحکیم وحدت متلاشی شد؟
به گزارش محفل، شاید درست یا غلط، متلاشی شدن شیرازه جنبش دانشجویی و رنگ باختن دانشجویان اصلاح طلب از فعالیت های سیاسی کشور و خالی شدن طیف علامه از هرم قدرتِ دفتر تحکیم وحدت، متاثر از حوادث سیاسی کشور و انشعابات مکرر این تشکل دانشجویی در دو دهه ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰ باشد اما به نظر می آید انشقاق در هسته اولیه دفتر تحکیم وحدت و رویش دانشجویان مسلمان پیرو خط امام سهم بالایی در شکسته شدن تابوی انشقاق در این تشکل دانشجویی داشته است.
به گزارش محفل به نقل از ایسنا، امروز ۲۹ شهریور ماه چهل و سومین سالروز دیدار تعدادی از اعضای انجمن های اسلامی دانشجویان سراسر کشور با امام خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی در سال ۱۳۵۸ است.
دانشگاه ها در اوج التهابات سیاسی سال های پایانی دهه ۱۳۵۰ و شدت گرفتن اقدامات دانشجویان و تشکل های دانشجویی منتقد و حامی جمهوری اسلامی، به دستور سید روح الله موسوی خمینی و اقدام شورای انقلاب اسلامی، در انتها نیم سال دوم تحصیلی سال ۱۳۵۸-۱۳۵۹ تعطیل شد.
امام خمینی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بر تصفیه حساب استادان مبلغِ فرهنگ و تفکرات غرب و شرق از آموزش عالی و آموزش وپرورش کشور و اسلامی کردن فضای دانشگاه ها و تجدید نظر در کتاب های درسی تاکید نمودند و به دنبال این تاکیدات، شورای انقلاب اسلامی که به فرمان امام از تاریخ ۲۲ دی ۱۳۵۷ عهده دار همه امور انقلاب اسلامی شد از تاریخ ۱۵ خرداد ۱۳۵۹ که همزمان با آخر نیمسال دوم تحصیلی ۱۳۵۸-۱۳۵۹ بود، نظام آموزش عالی را به مدت نامعلومی تعطیل کرد، این اقدام در تاریخ سیاسی انقلاب اسلامی به «انقلاب فرهنگی» معروف شد.
از تابستان ۱۳۵۹ روند تخلیه خوابگاه های دانشجویی و بررسی سوابق اساتید دانشگاه ها شروع شد که این اقدام در بعضی دانشگاه ها با مقاومت و درگیری های فیزیکی بین ماموران حراست دانشگاه ها و دانشجویان منتقدِ به خشونت کشیده شد.
دهه ۱۳۲۰
انجمن اسلامی دانشجویان ایران در تقابل با افکار مارکسیستی و ضد دینی حاکم بر دانشگاههای عصر پهلوی تشکیل شد.
جمعی از دانشجویان دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تهران در سال ۱۳۲۱ نخستین انجمن اسلامی دانشجویی را تاسیس کردند.
حشمت الله آزاده یکی از بنیانگذاران انجمن اسلامی دانشجویان در دهه ۱۳۲۰ در کتاب خاطراتش نوشت: «از آنجا که مسجد دانشگاه تهران در آن سال ها هنوز ساخته نشده بود، بچه های دانشکده پزشکی نماز جماعت را در راهروها و زیرپله های دانشکده اقامه می کردند و هر روز مورد تمسخر و اذیت و آزار جریان چپ مارکسیستی در دانشگاه قرار می گرفتند.
ما دانشجویان اسلامگرای دانشکده پزشکی به این نتیجه رسیدیم که در کشور اسلامی زندگی می نماییم که قاطبه آن مسلمان هستند. چطور می شود که جریان حداکثری ما در سطح شهر تهران و در دانشگاه تهران مورد آزار و اذیت قرار می گیرد و این گونه شد که انجمن اسلامی دانشجویان را تاسیس کردیم.»
پس از تاسیس انجمن اسلامی در دانشکده پزشکی، دانشکده فنی دانشگاه تهران هم توسط تعدادی از دانشجویان این دانشگاه تاسیس شد و به دنبال آن، انجمن های اسلامی در بقیه دانشگاه های کشور تشکیل شد.
دهه ۱۳۳۰
انجمن های اسلامی دانشگاه ها به مرور زمان خویش را بعنوان تشکلی اسلامی در دانشگاه های عصر پهلوی تثبیت و نهادینه کرد و نقشی موثر در تحولات سیاسی و اجتماعی دهه ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰ و پس از آن بر جای گذاشت.
اولین عرصه خودنمایی دانشجویان عضو انجمن های اسلامی در دومین سال دهه ۱۳۳۰ و در جریان اعتراضات دانشجویی به حضور ریچارد نیکسون سی و ششمین معاون رئیس جمهور آمریکا در دانشگاه تهران و اعطای دکتری افتخاری توسط محمدرضا شاه پهلوی به او رقم خورد.
این واقعه در تاریخ ۱۶ آذر ۱۳۳۲ چهار ماه پس از کودتای سیاسی - نظامی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ضد دکتر محمد مصدق صورت گرفت. اعتراضات دانشجویان مسلمان به این حضور در اعتراض به رفتار تبعیض آمیز مقامات سیاسی آمریکا با شهروندان ایرانی شکل گرفت که البته با دخالت گارد ارتش به خشونت کشیده شد و آذر شریعت رضوی، مصطفی بزرگ نیا و احمد قندچی هدف گلوله های رژیم پهلوی قرار گرفتند و به شهادت رسیدند.
شریعت رضوی و بزرگ نیا عضو شورای مرکزی سازمان جوانان حزب توده و قندچی از طرفداران جبهه ملی ایران و دکتر محمد مصدق بودند.
دکتر علی شریعتی که پنج سال پیش از این اتفاق تلخ در تاریخ ۲۴ تیر ۱۳۳۷ با پوران، خواهرِ آذر (مهدی) شریعت رضوی ازدواج کرده بود، مدتی پس از قتل این سه دانشجو، برای گرامیداشت اقدام شجاعانه، به آنان لقب «سه آذر اهورایی» داد.
دهه ۱۳۴۰
آیت الله مرتضی مطهری بعد از ترور حسنعلی منصور به دست محمد بخارایی از اعضای شورای مرکزی جمعیت فداییان اسلام و از دوستان صمیمی حجت الاسلام والمسلمین سید مجتبی میرلوحی معروف به سید مجتبی نواب صفوی در اول بهمن ۱۳۴۳ با اعضای انجمن اسلامی دانشجویان آشنا شد و در بعضی جلسات آنان حضور یافت و سخنرانی کرد.
حضور آیت الله مطهری در کسوت استادی در دانشکده الهیات تهران تأثیر بسزایی در آشنا شدن اعضای انجمن اسلامی علوم پزشکی و دانشکده فنی تهران با عقاید و اندیشه های ایشان گذاشت.
اولین کنگره انجمن های اسلامی دانشجویان دانشگاهها با مشارکت ۱۳ انجمن و با حضور آیت الله مرتضی مطهری و آیت الله محمد مفتح در سال ۱۳۴۰ انجام شد و دومین کنگره این تشکل صنفی با اضافه شدن چهار انجمن جدید در سال ۱۳۴۱ تشکیل شد.
حضور مطهری و مفتح در میان دانشجویان دانشگاه تهران به نمادی عینی از پیوند دانشگاه و حوزه های علمیه مبدل شد و اعضای انجمن های اسلامی دانشگاه ها نقش پر رنگ تری در تحولات سیاسی و اجتماعی دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ ایفا کردند.
دهه ۱۳۵۰
با آخر عصر پهلوی، بنیانگذار نظام سیاسی جدید ایران با تاکید بر تز «وحدت کلمه» رهبران طیف های مختلف سیاسی، چپ، اسلامی، سوسیالیزم، مجاهدین خلق و توده ای را جذب کرد و کم نظیرترین مدل رهبری یک روحانی شیعه را به رخ نظام شرق و غرب کشید.
ایشان بعد از پیاده کردن تز وحدت کلمه در عرصه سیاست، سراغ حوزه فرهنگ و دانشگاه ها رفت و در بهار و تابستان ۱۳۵۸ در دیدار هیات موسس مرکز هماهنگی انجمن های اسلامی، دانشجویان عضو انجمن های اسلامی دانشگاه های تهران و اعضای انجمن های اسلامی دانشجویان سراسر کشور، «وحدت» و «تحکیم وحدت» را رمز موفقیت جنبش دانشجویی در گذر از غرب و شرق زدگی دانستند.
دانشجویان مسلمان دانشگاه های کشور هم که با عنوان انجمن های اسلامی و سازمان های دانشجویی مشغول کارهای سیاسی بودند به این پیام بنیانگذار جمهوری اسلامی لبیک گفتند و تشکل های خویش را تحت نام جدید «تحکیم وحدت» متحد کردند و فعال تر از قبل در عرصه های سیاسی و اجتماعی کشور مشارکت کردند و بعنوان بازوی نظام در عرصه دانشگاهی از سال ۱۳۶۱ سکاندار کارهای سیاسی دانشجویان کشور شدند.
هیات موسس مرکز هماهنگی انجمن های اسلامی با حضور نمایندگان طیف های فکری دفتر تحکیم وحدت شامل حبیب الله بی طرف، محسن میردامادی، ابراهیم اصغرزاده، محمدعلی سیدی نژاد و محمود احمدی نژاد تشکیل شد. این هیات به نمایندگی از جنبش دانشجویی مأموریت پیدا کرد زمینه تشکیل اتحادیه انجمن اسلامی دانشگاههای کشور را به وجود آورد.
ترکیب اعضای هیات موسس بدین سان بود: محسن میردامادی از دانشگاه پلی تکنیک، ابراهیم اصغرزاده از دانشگاه شریف، حبیب الله بیطرف از دانشگاه تهران، محمدعلی سیدنژاد از دانشگاه تربیت معلم و محمود احمدی نژاد از دانشگاه علم و صنعت.
هر پنج عضو هیات موسس اردیبهشت ۱۳۵۸ به دیدار رهبر فرزانه انقلاب اسلامی رفتند و نظرات و دیدگاه های شان را با ایشان در بین گذاشتند. امام هم پس از سفارش ها و سفارش های مختلف به آنان گفتند: «بروید و تحکیم وحدت کنید.»
اعضای هیات موسس مرکز هماهنگی انجمن های اسلامی از امام درخواست نمودند نمایندگانی را از سوی خودشان به این تشکل دانشجویی معرفی کنند که ایشان هم اکبر هاشمی رفسنجانی و سید علی خامنه ای را بعنوان نمایندگان ولی فقیه در دانشگاه ها و در دفتر تحکیم وحدت معرفی کردند.
به پیشنهاد حجت الاسلام خامنه ای شورایی ناظر متشکل از سید محمود موسوی خوئینی ها، محمد مجتهد شبستری، سید ابوالحسن بنی صدر و حسن حبیبی بر عملکرد دفتر تحکیم وحدت نظارت کردند. هیات موسس دفتر تحکیم در کنار شورای مذکور اساسنامه و مرامنامه صنفی خویش را تدوین و به تصویب همه اعضا رساندند.
اعضای انجمن های اسلامی دانشجویان کشور در شهریور ۱۳۵۸ نشست ۱۰ روزه ای را در تهران برگزار کردند و مواد اساسنامه و مرامنامه دفتر تحکیم وحدت را به اطلاع و تصویب دوستان دانشجوی شان رساندند. آنان در انتها نشست خود به دیدار امام خمینی در شهر قم رفتند و بعد از سخنان مهم امام، اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان دانشگاه های سراسر کشور یا همان دفتر تحکیم وحدت تاسیس شد.
خبر این دیدار با دو روز تاخیر در روزنامه های کیهان و اطلاعات که خود با حکم آیت الله احمد آذری قمی دادستان وقت انقلاب اسلامی کشور درگیر تعیین تکلیف اموال منقول و غیرمنقول هر دو روزنامه و مصادره بقیه اموال موسسان و اداره کنندگانِ خود یعنی عباس مسعودی و مصطفی مصباح زاده به نفع بنیاد مستضعفان و جانبازان بودند، منتشر گردید.
روزنامه کیهان در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۵۸ خبر این دیدار را این گونه منتشر کرد: «با به انتها رسیدن سمینار تحکیم وحدت دانشجویان مسلمان دانشگاه ها که با شرکت نمایندگان انجمن های اسلامی دانشجویان و سازمان های دانشجویان مسلمان سراسر کشور در دانشگاه پلی تکنیک تشکیل شده و به مدت یک هفته ادامه داشت، شرکت کنندگان به شهر قم رفته و به حضور امام رسیدند و گزارش کار خویش را به اطلاع ایشان رساندند و سخنان و پیشنهادات رهبر انقلاب اسلامی را گوش کردند.»
محسن میردامادی از اعضای هیات موسس مرکز هماهنگی انجمن های اسلامی در خاطره ای از دیدار دانشجویان با امام، اظهار داشت: «با توجه به وضعیت دانشگاه ها و تحرکاتی که دانشجویان جبهه مقابل در مقابل انقلاب اسلامی داشتند، نوعی احتیاج به کانونی برای تمرکز فعالیت دانشجویان مسلمان احساس می شد که با فراگیر بودنش به تجمیع توان نیروهای انقلابی، در امتداد دفاع همه جانبه از انقلاب اسلامی بپردازد. البته علاوه بر این مسایل، ضعف عملکرد دولت موقت هم عاملی برای تشکیل دفتر تحکیم وحدت بود چونکه سبب پدید آمدن جریان های افراطی در سطح جامعه و هم در دانشگاه ها می شد، که عمده دلایل آن عدم توانایی دولت موقت در برآوردن خواسته هایشان بود
فعالیت تشکل های دانشجویی معاند به همراه ضعف دولت موقت، در برآورده کردن خواسته های دانشجویان، دست به دست هم داده و نوعی نیاز برای تشکیل تشکلی فراگیر و دانشجویی را پدید آورده بودند. برای مقابله با این وضعیت، دانشجویان درصدد برآمدند که یک جریان متشکل دانشجویی ایجاد کنند و به نحوی خویش را با امام مرتبط نمایند، از امام رهنمود بگیرند و آنرا در دانشگاه ها دنبال کنند، در واقع گمشده خودشان را در رابطه با امام و پیاده کردن نظرات ایشان در دانشگاه ها می دیدند و فکر می کردند با این روش از اثرات سوء عملکرد دولت موقت در بین قشرهای جوان جامعه و دانشگاهیان که نوعا جمعیت های پرشوری بودند و نگرش و دیدگاه های امام را می پسندیدند میتوان جلوگیری کرد. این مسئله منجر به انتخاب نمایندگانی از سوی انجمن های اسلامی دانشجویان سراسر کشور شد که خدمت حضرت امام (ره) برسند و مسایل را طرح کنند.»
ریشه انشعاب
ابراهیم اصغرزاده نماینده دانشگاه شریف در دفتر تحکیم وحدت در هیات موسس مرکز هماهنگی انجمن های اسلامی، با پخش این خبر بین دانشجویان که آمریکا می خواهد برای باز گرداندن محمدرضا شاه و خروج اسناد محرمانه و سری از سفارت کشورش در ایران از راه پاویون فرودگاه مهرآباد، خطر توطئه سفارت آمریکا در ایران را برای دوستانش تشریح نمود.
او در نشست هیات موسس پیشنهاد مهمی داد. اصغرزاده اظهار داشت: «پیشنهادی دارم، در اعتراض، سفارت آمریکا را تسخیر و دیپلمات های آمریکایی را برای مدت کوتاهی گروگان بگیریم.»
در این جمع پنج نفره محسن میردامادی از دانشگاه پلی تکنیک و حبیب الله بیطرف از دانشگاه تهران موافق پیشنهاد اصغرزاده اما محمدعلی سیدنژاد از دانشگاه تربیت معلم و محمود احمدی نژاد از دانشگاه علم و صنعت مخالف پیشنهاد او بودند.
احمدی نژاد در مخالفت با پیشنهاد اصغرزاده، اظهار داشت: «خطر آمریکا را قبول دارم اما چه کسی گفته است که خطر آمریکا از خطر شوروی جدی تر است؟ چه کسی گفته است که مبارزه با سرمایه داری و امپریالیسم از مبارزه با کمونیسم مهم تر است؟ اگر هم بنا بر تسخیر باشد، تسخیر سفارت شوروی بر تسخیر سفارت آمریکا ارجح است، ما مخالفیم.»
با عدم توافق اعضا، اصغرزاده، میردامادی و بیطرف برای عملی کردن برنامه خود، رحیم باطنی از دانشگاه ملی و رضا سیف اللهی از دانشگاه شریف را با خود همراه کردند و تشکلی به نام «دانشجویان مسلمان پیرو خط امام» تشکیل دادند. این تشکل برای اجرایی کردن ایده اصغرزاده «شورای بازو» متشکل از علی اصغر زحمتکش، عباس عبدی، سید محمدهاشمی اصفهانی، اکبر رفان، محمدرضا خاتمی، محسن امین زاده، رحمان دادمان، شمس الدین وهابی، وفا تابش، محمد نعیمی پور، حسین شیخ الاسلام، فروز رجایی فر، معصومه ابتکار، احمد حسینی و حسین کمالی را تشکیل داد و با تقسیم کار بین اعضا، طرح تسخیر سفارت آمریکا را پیاده کرد و بدین ترتیب نخستین انشعاب در دفتر تحکیم وحدت آغاز شد غافل از این که سرنوشت این تشکل دانشجویی در سال های بعد چه خواهد شد؟
سابقه تسخیر
سفارت آمریکا برای نخستین بار در سومین روز از پیروزی انقلاب اسلامی در تاریخ ۲۵ بهمن ۱۳۵۷ در اقدام خودسرانه یک نصف روز توسط اعضای سازمان چریک های فدایی خلق، اشغال شد اما با اطلاع امام از این اقدام، به سرعت واکنش نشان دادند و دستور خروج چریک ها از سفارت را صادر کردند و ابراهیم یزدی، وزیر وقت امور خارجه دولت موقت به همراه حجت الاسلام سید محمود موسوی خوئینی ها و نیروهای شان چریکهای فدایی خلق را از سفارت بیرون کردند.
اما ۲۶۳ روز پس از این واقعه و انشعاب دانشجویان مسلمان پیرو خط امام از دفتر تحکیم وحدت در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۵۸ در اقدامی مشابه، سفارت آمریکا به دست دانشجویان مسلمان پیرو خط امام سقوط کرد و امام امت هم با تایید این اقدام و پشتیبانی از دانشجویان، عنوان «لانه جاسوسی» را بر سفارت آمریکا گذاشتند و تسخیر این سفارتخانه را هم طراز «انقلاب دوم» توصیف کردند.
دلایل تسخیر
امام یک روز پس از تسخیر سفارت آمریکا در ایران در ۱۳ آبان ۱۳۵۹ توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام در جمع کارکنان بیمه مرکزی ایران در قم دلیل حمایت شان از این اقدام دانشجویان را این گونه تشریح کردند: «... و آن مرکزی هم که جوان های ما رفتند گرفتند - آن طور که اطلاع دادند - مرکز جاسوسی و مرکز توطئه بوده است. امریکا توقع دارد که شاه را ببرد به آنجا مشغول توطئه، پایگاهی هم اینجا برای توطئه درست کنند و جوان های ما بنشینند و تماشا کنند. باز ریشه های فاسد به فعالیت افتاده بودند که ما هم دخالتی بکنیم و جوان ها را بگوییم که شما بیرون بیایید از آنجا که رفتند. جوان ها یک کاری کردند به جهت اینکه دیدند، آخر ناراحت کردند این جوان ها را.
حالا که این لانه فساد کشف شده است، خیلی چیزها برای ملت ما باید کشف بشود. آنجا دستگاه های جاسوسی زیاد، مع الأسف در ظرف چند ساعتی که نتوانستند این جوان های عزیز ما، درها را درست باز بکنند. به جهت اینکه درها جوری بوده است که قابل باز کردن نبوده است، رمزهایش را نمی دانستند اینها. در آن زیرزمین های بزرگ، اسناد بزرگی که از جاسوسی شان بوده است. از جنایت هاشان بوده است، از خائنینی بوده است که با آنها همکاری داشتند به کلی از بین بردند، تمام را به مثل پودر گرفتند درآوردند کاغذها را.
مع ذلک یک مقداریش را که دیگر فرصت برایشان نشده است که از بین ببرند، دست دوم و سومش مانده است که برای کشف اینها و فهم این که اینها چه هست، محتاج به کارشناسان است. این جوان ها خودشان نمی دانند، لکن آن مقداری که می توانند می خواهند عرضه بدهند و عرضه می دهند، لکن خیلی از آنها کارشناس لازم دارد، رمز است. بسیاری از جعبه ها را، صندوق هایی که در آنجا هست رمز است، و باز کردنش محتاج به این که کارشناس باشد. اینها یک مرکز توطئه و مرکز جاسوسی در مملکت قرار دادند. سفارتخانه ها حق ندارند که ـ حفاظتشان با خود دولت می باشد ـ تفنگدار وارد کنند و اینها تفنگدارها در آنجا داشتند، اسلحه ها در آنجا داشتند. سفارتخانه ها حق ندارند که جاسوسی کنند، توطئه بکنند و اینها جاسوسی می کردند.
در سفارتی که در ایران است یک توطئه هایی بود که حالا کشف شده است. و با توجه به این توطئه ها نمی گردد اظهار داشت که ملت بنشینند و نگاه کنند و آنها هر کاری که می خواهند بکنند. از این جهت خود آمریکا منشأ این امور است، منشأ کارهایی که انجام گرفته است، می باشد و در مقابلِ آن کارهای ناحقی است که آمریکا طرف چندین سال با ما کرده است و ما دیگر نمی توانیم کارهایی که آنها می خواهند انجام بدهند تحمل نماییم. از این جهت باید آمریکا بفهمد که دیگر وقت آن ظلم ها گذشته است و باید حساب کار خودش را بکند و اگر ما دیدیم که بیشتر از این می خواهد جلو برود، ما هم کارهایی داریم که به ضرر آمریکا تمام خواهد شد.»
خاطره تسخیر
آیت الله سید محمد موسوی خوئینی ها که در آن مقطع فرماندهی کمیته های انقلاب را بر عهده داشت هم در کتاب «گنجینه دل» در خاطره ای از چگونگی اطلاع امام و برخورد ایشان با تسخیر سفارت آمریکا، نوشت: «در قضیه اشغال لانه‌ی جاسوسی با احمد آقا تماس گرفتم تا مبحث را به امام بگویند، گفتند: «گوشی را نگه دار، چونکه امام مشغول نماز هستند؛ بین دو نماز ظهر و عصر از امام سؤال کردند و امام پاسخ دادند: «جای بسیار خوبی را گرفته اید، محکم نگه دارید.
در قضیه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، دانشجویان عزیز بر روی نقطه حساس انگشت گذاشتند. مرکز جاسوسی آمریکایی ها که زیر پوشش سفارتخانه اداره می شد، علاوه بر اینکه با تمامی گروههای ضد انقلاب داخلی ارتباط داشت و آنها را در جهت براندازی نظام نوپای اسلامی سازماندهی می کرد، یکی از مراکز عمده توطئه ضد مسلمانان منطقه محسوب می شد.» بنابراین حضرت امام عمل قهرمانانه دانشجویان در تسخیر لانه جاسوسی را مورد تائید و تقدیر قرار دادند و آنرا «انقلاب دوم» خواندند.
تسخیر سفارت آمریکا در ایران و گروگانگیری دیپلمات های آمریکایی که ابتدا قرار بود ۴۸ ساعت طول بکشید پس از ۴۴۴ روز در تاریخ ۳۰ دی ۱۳۵۹ به پایان رسید.
دهه ۱۳۶۰ و ۷۰ و...
دفتر تحکیم وحدت از بدو تاسیس منشاء اقدامات بزرگ سیاسی و اجتماعی بود که مهم ترین آنها تسخیر سفارت آمریکا در ایران، مدیریت انقلاب فرهنگی در دانشگاهها، مشارکت در دوران دفاع مقدس و اهدای شهدای دفاع مقدس همچون محمدابراهیم همت و مهدی باکری به جبهه های جنگ، مشارکت فعال در هفتمین و هشتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، حوادث تلخ منجر به قتل های زنجیره ای، حمله نیروی انتظامی به کوی دانشگاه تهران و... بود.
این تشکل بزرگ دانشجویی با آخر جنگ تحمیلی و آغاز کار دولت حجت الاسلام اکبر هاشمی رفسنجانی معروف به دولت سازندگی با نگاه انتقادی به این دولت وارد میدان سیاست شد و با همین رویکرد در هفتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در دوم خرداد سال ۱۳۷۶ شرکت کرد و در پشتیبانی از حجت الاسلام سید محمد خاتمی وارد کارزار انتخابات شد.
تیر خلاص
دفتر تحکیم وحدت از سال ۱۳۷۰ دستخوش تغییرات و انشعابات بیشتری شد. اوج تغییرات این دفتر از بعد از تشکیل بسیج دانشجویی در دوم آذر ۱۳۶۷ صورت گرفت.
برخی از اعضای دفتر تحکیم وحدت در سال ۱۳۷۰ از این تشکل جدا شدند و به عضویت بسیج دانشجویی دانشگاه ها درآمدند. بعد از ماجرای قتل های زنجیره ای و کوی دانشگاه تهران در سال ۱۳۷۸ انجمن های اسلامی مستقل دانشجویان هم از دفتر تحکیم وحدت جدا شد.
اما مهم ترین انشعاب در دفتر تحکیم وحدت تشکیل دو طیف شیراز و علامه در سال ۱۳۸۰ و غیرقانونی خوانده شدن طیف علامه در پنجم بهمن سال ۱۳۸۷ توسط دبیرخانه هیات های مرکزی نظارت بر تشکل های اسلامی دانشگاهیان وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت درمان و آموزش پزشکی در دولت صورت گرفت.
با تعطیل شدن طیف علامه و حذف دانشجویان و تشکل های دانشجویی اصلاح طلب، دفتر تحکیم وحدت از نخستین دولت محمود احمدی نژاد تحت کنترل جریان اصولگرا درآمد.
سرنوشت هسته تسخیر
سرنوشت دانشجویانی که ایده تسخیر سفارت آمریکا در بین شان عنوان شد جالب توجه است.
محمود احمدی نژاد پیش از پیروزی در رقابتهای انتخاباتی ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴، دو سال شهردار تهران بود. وی در مرداد ۱۳۸۴ با پیروزی در نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، ششمین رئیس جمهور ایران شد و یک دوره دیگر هم بعنوان رئیس جمهور، سکاندار قوه مجریه کشور ماند و در آخر دوره دوم ریاست جمهوری با حکم مقام معظم رهبری به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد.
محسن میردامادی با رای مردم به ششمین دوره مجلس شورای اسلامی راه پیدا کرد و رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی این مجلس شد. وی در مقام دبیر کل حزب مشارکت ایران اسلامی به یکی از چهره های مطرح جریان اصلاحات بدل شد اما از زمان لغو مجوز حزب مشارکت در دولت محمود احمدی نژاد تابحال فعالیت سیاسی رسمی ندارد.
حبیب الله بیطرف در کابینه اول و دوم سیدمحمد خاتمی وزیر نیرو بود. حسن روحانی در دولت دوازدهم او را بعنوان وزیر پیشنهادی نیرو به مجلس معرفی نمود اما نتوانست رای اعتماد نمایندگان مجلس را بدست بیاورد. او یک مدیر اجرایی در حوزه اقتصادیست و حضور چندانی در کارهای سیاسی ندارد. هم اکنون هم بیشتر به کارهای دانشگاهی و اقتصادی مشغولست.
ابراهیم اصغرزاده نماینده دوره سوم مجلس شورای اسلامی اما در آخر دوره سرنوشت خوبی نداشت و کارش به زندان کشید. صلاحیت او برای دوره چهارم مجلس رد شد و بعدها هیچگاه نتوانست نظر شورای نگهبان را جلب نماید. اصغرزاده برای انتخابات ریاست جمهوری هم کاندید شد ولی هر بار صلاحیتش تایید نشد.
او وارد نخستین دوره شورای شهر تهران شد. انتقادات تند و تیز او از مدیریت شهر جنجال های زیادی در شورا به وجود آورد که در نهایت به انحلال شورای اول منجر گردید.
اگرچه این روزها خبر خاصی از او شنیده نمی گردد، اما منتقد بودن بخشی از هویت اصغرزاده است.
محمدعلی سیدنژاد که برخلاف احمدی نژاد، به کمک دوستانش در سفارت آمریکا رفت پس از مدتی از آنان جدا شد و الان سرگرم کارهای فرهنگی و اقتصادیست.
رحیم باطنی هم مانند سیدنژاد در سیاست، چهره ای کمتر مطرح از خود نشان داد و مدتی معاون جهاد دانشگاهی و چند سالی کارمند وزارت نیرو بود.
رضا سیف الهی در ابتدای دهه هفتاد با حکم مقام معظم رهبری، نخستین فرمانده نیروی انتظامی شد. او بعدها به مجمع تشخیص مصلحت نظام رفت و پس از مدتی مسؤولیت معاونت دبیر شورای عالی امنیت ملی بر عهده اش گذاشته شد که تا سال ۱۳۹۷ در این مسئولیت حضور داشت.
منابع:
تاریخ ریشه هویت ماست، سایت دفتر تحکیم وحدت
صحیفه امام، جلد ۱۰، ص ۶۴ – ۷۳ و ص ۴۱۲ و ۴۱۳
ایستاده در مقابل خویش؛ بازخوانی سه دهه عملکرد و مواضع دفتر تحکیم وحدت
منبع: محفل
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب